Jak przygotować się do operacji ?

Konsultacja przedoperacyjna

Pierwszym krokiem jest szczegółowa konsultacja z lekarzem ortopedą, który oceni stan stawu oraz zdecyduje o konieczności przeprowadzenia leczenia operacyjnego. Podczas konsultacji omówione zostaną możliwe opcje leczenia, ryzyko związane z zabiegiem oraz oczekiwane korzyści. Lekarz zleci również badania obrazowe konieczne w kwalfikacji Pacjenta do operacji. 

Żeby leczenie operacyjne było bezpieczne należy się do niego odpowiednio przygotować. Przed operacją należy odbyć wizyty lekarskie i uzyskać zaświadczenie o stanie zdrowia: 

1) od lekarza rodzinnego o „braku przeciwskazań do leczenia operacyjnego” po kontroli i ustabilizowaniu chorób przewlekłych, jeśli występują.

W przypadku znacznych obciążeń leczonych przez innych lekarzy specjalistów wymagane jest posiadanie zaświadczenia od lekarzy prowadzących leczenie o „braku przeciwskazań do leczenia operacyjnego”  (ważne 3 miesiące).

2) od kardiologa - dopuszczenie do operacji przez kardiologa i otrzymanie zaświadczenia o braku przeciwskazań do leczenia operacyjnego po wykonaniu EKG, a w przypadku nieprawidłowości wykonanie echo serca (ważne pół roku),

3) od stomatologa -  wskazane jest wykonanie kontroli jamy ustnej, wykonanie pantomogramu (RTG) i leczenie w przypadku chorób. Wskazane jest otrzymanie zaświadczenia o prawidłowej sanacji jamy ustnej (ważne pół roku),

5) u kobiet - dopuszczenie do operacji przez ginekologa - wymagane zaświadczenie lekarskie o braku stanu zapalnego w narządach rodnych (ważne pół roku), 

6) od diabetologa - w przypadku cukrzycy wskazana jest dobra kontrola glikemii w okresie poprzedzającym leczenie operacyjne. Należy wykonać badanie HbA1C, którego wartość powinna wynosić poniżej 7%. Oznaczanie poziomu HbA1c dostarcza informacji o średniej wartości glukozy we krwi w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy a jego niska wartość znacząco zmniejsza ryzyko powikłań pooperacyjnych. 

6) Kąpiel przedoperacyjna z wykorzystaniem środka antyseptycznego - jest procedurą medyczną mającą na celu wstępną redukcję drobnoustrojów zasiedlających miejsce operowane i jego okolice. Poprzedza właściwą dezynfekcję pola operacyjnego wykonywaną bezpośrednio przed zabiegiem. Wstępna dezynfekcja powinna być wykonywana co najmniej wieczorem w przeddzień operacji, a optymalnie w przeddzień oraz w dniu operacji. Zaleca się stosowanie dichlorowodorku oktenidyny (Octenisept), a w przypadku braku zastosowanie gąbki myjącej z 4% roztworem chlorheksydyny (gotowe gąbki do kupienia w aptece lub internecie, nie jest konieczne do operacji)

7) Wymaz z nosa w kierunku wykrycia nosicielstwa MRSA i w razie wyniku pozytywnego antybiotykoterapia po konsultacji z lekarzem prowadzącym (nie jest konieczne do wykonania leczenia operacyjnego, ale wykrycie patogenu i odpowiednie leczenie zmniejsza ryzyko powikłań infekcyjnych po endoprotezoplastyce). Badanie można wykonać dodatkowo odpłatnie w laboratoriach.
Nie jest konieczne do kwalifikacji do operacji. 

8) Zaświadczenia od lekarzy należy mieć ze sobą podczas przyjęcia do szpitala, a w przypadku wątpliwości omówić problem z lekarzem prowadzącym w poradni ortopedycznej po wcześniejszym umówieniu terminu w trakcie oczekiwania na leczenie operacyjne. 

9) Stosowanie leków rozrzedzających krew takich jak: Eliquis, Xarelto, Pradaxa, Acenokumarol, Warfin, Clopidogrel, należy odstawić w odpowiednim czasie przed leczeniem operacyjnym i stosować terapię heparyna drobnocząsteczkową po konsultacji z lekarzem rodzinnym lub kardiologiem. 

10) Informacje o możliwych alergiach na metale należy przekazać lekarzowi ortopedzie jak najwcześniej. Informacja taka wymaga potwierdzenia w specjalistycznych testach przed przyjęciem do szpitala. 

Przygotowanie fizyczne

Przygotowanie fizyczne przed operacją jest kluczowe dla optymalizacji wyników zabiegu. Obejmuje ono:

• Ćwiczenia wzmacniające: Przed operacją warto rozpocząć program ćwiczeń fizjoterapeutycznych mających na celu wzmocnienie mięśni wokół stawu, który będzie operowany. Silniejsze mięśnie mogą pomóc w szybszym powrocie do sprawności po zabiegu.

• Utrzymanie zdrowej wagi: Nadwaga może zwiększać ryzyko powikłań pooperacyjnych oraz obciążać nowy staw. Warto skonsultować się z dietetykiem, aby opracować plan żywieniowy pomagający w redukcji wagi, jeśli jest to konieczne.

• Zarządzanie chorobami współistniejącymi: Przewlekłe schorzenia, takie jak cukrzyca, nadciśnienie czy choroby serca, powinny być dobrze kontrolowane przed operacją. Skonsultuj się z lekarzem prowadzącym, aby upewnić się, że Twoje zdrowie jest stabilne przed zabiegiem.
   

Przygotowanie psychiczne

Endoprotezoplastyka to operacja, która może budzić niepokój. Ważne jest, aby przygotować się psychicznie do zabiegu:

• Edukacja na temat zabiegu: Zrozumienie, na czym polega operacja, jak przebiega proces rekonwalescencji oraz jakie są realistyczne oczekiwania dotyczące wyników, może zmniejszyć stres związany z operacją. Warto uczestniczyć w grupach wsparcia lub spotkaniach informacyjnych organizowanych przez szpitale.

• Wsparcie bliskich: Zadbaj o wsparcie rodziny i przyjaciół, którzy mogą pomóc Ci w codziennych czynnościach po operacji, takich jak gotowanie, sprzątanie czy transport na wizyty kontrolne.

Przygotowanie domu

Przed powrotem do domu po operacji warto wprowadzić pewne zmiany, aby ułatwić sobie codzienne funkcjonowanie:

• Eliminacja przeszkód: Usuń z drogi przedmioty, o które można się potknąć, takie jak dywany, kable czy niskie meble.

• Pomocnicze urządzenia: Przygotuj odpowiednie sprzęty, takie jak laska, balkon, czy podwyższone siedzenia, które mogą ułatwić poruszanie się i korzystanie z łazienki.

• Organizacja przestrzeni: Przenieś najpotrzebniejsze przedmioty na poziom łatwo dostępny, aby nie musieć schylać się ani sięgać wysoko, co może być trudne w pierwszych dniach po operacji.
   

Przygotowanie do hospitalizacji

W dniu operacji należy przestrzegać zaleceń lekarza dotyczących postu przed zabiegiem oraz wziąć ze sobą wszystkie niezbędne dokumenty i rzeczy osobiste. Warto przygotować listę pytań, które jeszcze chce się zadać lekarzowi przed operacją. Przygotowanie torby na pobyt w szpitalu, zawierającej wygodne ubrania, przybory toaletowe oraz niezbędne dokumenty, również jest istotnym elementem przygotowań.

Podsumowanie

Odpowiednie przygotowanie do endoprotezoplastyki stawu biodrowego lub kolanowego jest kluczowe dla sukcesu operacji i szybkiego powrotu do zdrowia. Zadbaj o swoje ciało i umysł, skonsultuj się z lekarzem i fizjoterapeutą, a także przygotuj swoje otoczenie domowe na czas pooperacyjny. Dzięki tym krokom operacja może przebiec sprawnie, a proces rekonwalescencji będzie mniej uciążliwy.